«Отбасы банк» басқарма төрайымы Ләззат Ибрагимова Facebook-те қазақстандықтардың теңгелік депозиттеріне өтемақы төлеу бағдарламасына қатысты қойылған он сұраққа жауап берді.
Бағдарламаға кім қатысады?
Бағдарламаға мерзімді немесе жинақ салымдары ретінде берілген теңгелік депозиттері бар салымшылар, жеке тұлғалар қатысады. «Отбасы банкінде» барлық депозит тұрғын үй құрылыс жинақ шарты ретінде ашылады, сондықтан олар автоматты түрде бағдарламаға қатысу құқығына ие болады.
Басқа банктерде салымшылар салым шартын қарауы керек. Банктер тарапынан барлық ЕДБ — депозиттерге кепілдік беру жүйесінің қатысушылары, соның ішінде «Отбасы банкі» қатысады.
Қандай депозиттер қатыспайды?
Ағымдағы шоттар, карточкалық шоттар, талап етілгенге дейінгі депозиттер және шартты депозиттер өтемақы еептеуге жатпайды. Карточкалардағы ақша депозиттерге жатпайды. Талап етілетін депозиттер әдетте жылдық 0,1 пайыздық мөлшерлемеге ие.
Назар аударыңыздар! Көбісі мобильді қосымшаларда ашылған депозиттер талап етілетін депозиттерге жатады деп ойлайды. Шын мәнінде олардың көпшілігі мерзімді депозиттер.
Өтемақы қашан төленеді?
Өтемақы түріндегі ақшаны техникалық аударуды 2023 жылғы 24 ақпаннан кейін 7-10 күн ішінде жасау жоспарланып отыр.
Өтемақы қалай есептеледі?
Өтемақы 23 ақпандағы операциялық күннің аяқталуы бойынша, яғни 24 жылдың 2022 ақпанында таңертең депозит қалдығының сомасына есептеледі.
Мысалы, сіздің депозитіңіздегі қалдық 1,2 миллион теңге. Сіз 2023 жылғы ақпанның аяғында қосымша 120 мың теңге аласыз, бұл ретте сізде 2023 жылдың 24 ақпанына дейін ең төменгі қалдық 1,2 миллион теңге болуы тиіс. Алынған депозиттер сомасы жыл ішінде бағдарламаға қатыспайды.
Менің «Отбасы банкінде» екі депозитім болса, олардың қайсысына өтемақы төленеді?
Бір салымшыда екі немесе одан да көп салымдар болса, барлық салым бойынша өтемақы төленеді. Банкте депозиттердің қалдығы 20 миллион теңгеден аспауы керек. Бір банктегі депозитте 24 миллион теңге болса, 20 миллионның 10 пайызы — 2 миллион теңгеге дейін өтемақы аласыз.
Егер менің Отбаса банктен басқа банкте мерзімді салымым болса, олардың қайсысы өтемақы алады?
Егер салымшының екі немесе одан да көп банкте бірнеше депозиті болса, онда өтемақы барлық банкте алынуы мүмкін. Бірақ әр банктен ең көбі 2 миллион теңге алуға болады.
Өтемақы алуға қашан және қайда өтініш бере аламын?
Өтемақы алу кезінде декларатив сипат болады деген жоспар бар, бірақ мәселе талқыланып жатыр. Өтініштер қазір қабылданбайды, сондықтан ешқайда жүгірудің қажеті жоқ. «Отбасы банкі» өтініштерді қабылдау кезінде SMS жібереді және барлығы онлайн режимде болады.
Сондай-ақ, өтемақыны автоматты түрде жасау ұсынылады, өйткені бұл депозит шартының талаптарын жақсартады.
Менің «Отбасы банкінде» 12 миллион теңге салымым бар, бірақ былтыр желтоқсан айында 24 миллион теңге аралық несие алып, пәтер сатып алдым. Мен 1,2 миллион теңге өтемақы аламын ба?
Сіздің өтемақы алуға құқығыңыз жоқ, өйткені сіз баспана мәселесін шешіп, пәтер сатып алдыңыз. Мысалы, девальвациядан кейін 2016-2017 жылдары «Отбассы банкінде» өтемақы төлеу кезінде өтемақы бағдарламасына алынған несиелер бойынша кепілге салынған депозиттер — аралық және алдын ала енгізілген жоқ.
Ереже жарияланғаннан кейін «Отбасы банкі» депозиттері бойынша қосымша түсініктемелер жариялайды.
Егер салымымның мерзімі 2022 жылғы наурыздың басында аяқталса, мен өтемақы бағдарламасына қатыса аламын ба?
«Отбасы банкінде» барлық салымдар автоматты түрде ұзартылады, сондықтан барлық салымшылар бағдарламаға қатысады. Басқа банктерге депозит шарттарын қолданыстағы депозиттік шарттарды бұзбайтын шарттармен ұзарту ұсынылады.
Отбасымның төрт депозиті бойынша «Отбасы банкінде» 18 миллион теңге жинадым және менің болжамды салымым ОП — 9. Мен 2022 жылдың жазында аралық несие алуды жоспарладым — өтемақы ала аламын ба?
Бұл сұраққа біз мемлекеттік органдар әзірлеген ережелер жарияланғаннан кейін нақты жауап бере аламыз. «Отбасы банкі» 2022 жылдың 24 ақпанында таңертең кепілге қойылған депозиттер өтелмейтін тәсілді ұсынады.
2023 жылғы ақпанда өтемақыны есептегеннен кейін және оған дейін кепілде болатын депозиттер-өтеу. Бірақ өтемақы ережелерінің ресми жариялануын күткен дұрыс.
«Үкімет пен Ұлттық банк тарапынан ұлттық валютаға сенетін және теңгедегі жинақтарын ұстайтындардың барлығы қолдау алады», — деп қорытындылады Ибрагимова.
