Есептеуіш құрылғыдан дербес компьютерге дейін дамыған машина өмірімізге, күнделікті қолданысқа қажет дүниеге айналды. Себебі, есептеулерді жүргізудің, ақпаратты алдан ала белгіленген алгоритм бойынша қабылдаудың, қайта өңдеудің, сақтаудың, нәтиже шығарудың дамыған шегінде жұмыс істейтін машина бізге өте ыңғайлы.

Ыңғайлы машинаның жұмыс істеу принциптерінің өзіндік тарихы бар.
Давид Гельберд «екінші дүниежүзілік математиктер конгресінде» математиканың шешілмеген 23 мәселесін ұсынады. Ол кезде алгоритм туралы ұғым болмаған еді. Екінші мәселесі математикадағы аксиомалардың карама-қайшылығын анықтау, мәселенің өзгертілген түрі «мәселенің шешімі барын анықтау» болды. Мәселенің шешімі бар екені арифметикадағы аксиомалар бір-біріне қайшы келмеген жағдайда орындалады. Гельберьтің екінші мәселесін шешу үшін Алан Тюринг мақала жазады. Мақалада адамның қатысуынсыз кез-келген есепті есептеуге мүмкіндік беретін абстракты машинаны сипаттайды. Арине, бұл алгоритм ұғымының енуіне себепші болды. Тюрингтің машинасына ұқсас, бірақ оңай жұмыс істейтін машинаны Эмиль Лион Пост ұсынды. Бұл машиналар есептеу құрылғыларының дамуына септігін тигізді. Ғылымға алгоритм ұғымын енгізді.

Тюринг жане Пост машиналарының есептеу құрылғысынан айырмашылығы есте сақтау құрылғысы шексіз лентадан тұрды, ал есептеу техникасының есте сақтау құрылғысы қаншалықты көлемді болса да шектеулі болатын.

Қазіргі компьютерлер Фон Нейман (1940) принциптерімен жұмыс істейді.

Автор: Замира Қабылбек