Jas.kz

Әлбетте, осы бір зиянды әдетінен арылған, яғни темекі шегуді тастаған адам көбінесе салмақ қосады деген тұжырым шылымқорларды ғана емес, ғалымдарды да бұрыннан қызықтырып келеді.

Chest журналында жарияланған АҚШ ғалымдарының зерттеулеріне жүгінсек, шылым ағзаға жиналған майды ыдыратып отыратын геннің белсенділігін арттырады екен. Темекі шегуді тастаған адамның тәбеті жоғарылап, метоболизм деңгейі төмендей түсетін көрінеді. Әдетте метоболизмнің жедел болуына никотин әсер ететін.

Сонымен қатар, шылым шегу және салмақтың байланысы молекулярлық негізге ие, дәлірек айтатын болсақ, шылым шегу кезінде AZGP1 генінің белсенділігі артады. Тышқандарға жасалған зерттеулер нәтижесінде, бұл ген олардың май мөлшерін реттеп отыратыны анықталған.

Дей тұра, темекі арықтаудың жолы емес. Ғалымдардың пікірінше, шылым шегу мен салмақтың ара-қатынасы әлдеқайда күрделі, және бұл үдеріске тамақтану және физикалық белсенділік сияқты көптеген факторлар әсер етеді.

DEMOSCOPE қоғамдық пікірге жедел-мониторинг жүргізу бюросы Қазақстан жастары арасында «2015 жылдың басты оқиғалары» тақырыбында сауалнама жүргізді. Сауалнамаға Астана, Алматы қалалары мен 14 облыс орталығынан 18 жастан асқан 1870 адам қатысты. Сұрақтарға жауап берген азаматтардың 74%-ы әйелдер және 26%-ы ер азаматтар. Сауалнама әдістері —  телефон арқылы жүргізілген сұхбат және онлайн-сауалнама. Зерттеу 25-28 желтоқсан аралығында жүргізілді. Статистикалық қателік 2%-дан аспайды.

2015 жылы ел экономикасында орын алған оқиғалардың ең маңыздысы — теңгенің еркін айналымға жіберілуі. Cауалнамаға қатысқан қазақстандықтардың 36%-ы осындай пікірде. Ал, 5% қазақстандық респонденттер Еуразиялық экономикалық одақтың жұмыс жасай бастауын Қазақстан экономикасында болған ең маңызды оқиға деп біледі.

Осы және өзге де мәліметтер DEMOSCOPE қоғамдық пікірге жедел-мониторинг жүргізу бюросы жүргізген зерттеуде анықталды.

2015 жылы ел экономикасында болған өзгерістердің біразы халықтың есінде жақсы сақталыпты.   Мәселен, Қазақстанның ДСҰ-ға мүше болуы (20%), мұнай бағасының арзандауы (19%) және Ұлттық банк төрағасының ауысуы (18%). Естеріңізге сала кетейік, 2015 жылы қарашада Данияр Ақышев Ұлттық банк төрағасы қызметіне тағайындалған болатын.

Ал, сауалнама қатысушыларының қалған 2%-ы шағын және орта бизнесті тексеру мақсатында жүргізілген мораторийдің аяқталуын ел экономикасында болған маңызды оқиға деп санайды.

Қазақстан Республикасы Президентінің сайлауы (38%)  және Қазақстанның бұрынғы премьер-министрі Серік Ахметовке қарсы қозғалған сот ісі (27%) —  еліміздің саяси өмірінде орын алған ең маңызды, қоғамда ең жиі талқыланған оқиғалардың бірі. Сауалнама нәтижесі отандастарымыздың бұл оқиғалардан шет қалмағанын дәлелдеді.

Сауалнама қатысушыларының 19%-ы мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев «Бес институционалдық реформаны жүзеге асырудың  100 нақты қадамын» жариялады деп жауап берді. Ал, 16%-ы  Елбасының «Нұрлы жол – Болашаққа бастар жол» Жолдауы аясында «Қолжетімді тұрғын үй — 2020» бағдарламасын маңызды саяси оғиғалар қатарына жатқызды.

Зерттеу барысында халыққа «2015 жылы елімізде болған қандай саяси оқиға сіздің есіңізде ерекше сақталды?» деген сұрақ қойылған болатын.

Еліміздің спорт саласына кезек берсек, сауалнамаға қатысқан қазақстандықтардың 41%-ы «Давид Лемьені жеңген Геннадий Головкин 21 кездесуді қатарынан нокаутпен ұтып, жаңа әлемдік рекорд орнатты» деп жауап берді.

Қазақстандық ауыратлетшілердің спорттағы жетістігі де халық назарынан тыс қалмады. Респонденттердің 16 %-ы 2016 жылы өтетін Рио-де-Жанейро Олимпиадасына Қазақстанның ауыр атлетика құрамасы алғаш рет толық құраммен қатысатыны жайлы ақпаратпен таныс екен.

Сонымен қатар, ауыр атлетші Илья Ильиннің Ресей Президенті Кубогы үшін өтетін халықаралық турнирде орнатқан жаңа рекордын қазақстандықтардың 14%-ы мақтанышпен еске алды.

Қазақстандық «Астана» футбол клубының алғаш рет  УЕФА Чемпиондар лигасының топтық кезеңіне шығуы спорт саласындағы айтулы жеңіс деп пікір айтқан халық 14% болса,  2022 жылы Қысқы Олимпиада ойындарының Алматыда емес Бейжіңде өтетіні туралы жаңалық 15% отандастарымыздың есінде қалған екен.

2015 жылы Қазақстанның мәдени өмірінде болған оқиғалар да ел есінде жақсы сақталды. Композитор, әнші, Қазақстанның мәдениет қайраткері Батырхан Шүкеновтің мезгілсіз өлімі Қазақстан жұртшылығының қабырғасын қайыстырды. Зерттеу қатысушыларының 39%-ы бірден осы жауапты таңдады.

Ал, Қазақстандықтардың 36%-ы «2015 жылы еліміздің мәдени өмірінде болған оқиғалардың қайсы сізге ерекше әсер етті?» деген сауалға «Қазақ хандығының 550 жылдығының тойлануы» деп жауап берді.

Қазақстанда жасалған аяқ киімдер отандық нарыққа жол тартпақ. Ақтаудағы «Жамал-ай» фабрикасында тігілген Sharkey брендті мокасиндер бірер күнде дүкен сөрелеріне шығарылады. Кәсіпорын басшысы Зәбира Хасанова «Ұлт жоспарында айтылғандай, ауыл шаруашылығына басымдық беріп, аяқ киім өндірісіне қажетті былғарыны өзімізде шығарсақ, ұтарымыз көп болар еді», — дейді.

Табаны фабрикада құйылып, таза былғарыдан тігілген аяқ киімдер. Сәні мен сапасы шетелдікінен кем түспейді. Фабрика қызметкерлері осылай деп сендірді. Өйтпегенде ше, мұнда тігілген тауарлар тексеруден өткен соң ғана тұтынушыға жол тартады. Сондықтан, әр аяқ киімде шебер қолының табы бар.

Оксана Көркембаева, фабрика жұмысшысы:

— Барлығы қиылып, тігіліп болған соң менің алдыма келеді. Барлық жерін тексеріп, содан соң жіберемін. Табаны өзімізде құйылады. Барлық жұмыстар қолмен жасалатын болғандықтан, өте сапалы. Аяққа кигенде де ыңғайлы, жеңіл.

Жақын күндері фабрикада тігілген 500 жұп аяқ киім тұтынушыға жол тартпақ. Sharkey брендті мокасиндер еліміздегі ірі сауда орындарында сатыла бастайды. Тіпті, кәсіпорынға келіп өзі қалаған тауарға тапсырыс беріп жатқандар да бар. «Егер өндіріске қажет шикізат өзімізде шығарылса, өнімдерімізді экспортқа шығаратын едік», — дейді кәсіпорын басшылығы.

Забира Хасанова, «Жамал-ай» АҚ президенті:

— Елбасы Қазақстанда жасалған тауар сапалы, ыңғайлы, әдемі әрі арзан болуы керек деп біздің алдымызға нақты міндет жүктеді. Сондықтан, осы талапқа сай өнім өндіруді қолға алдық. Бірақ аяқ киім тігетін былғарыны шетелден сатып аламыз. Елбасы аграрлық сектордағы әкімшілік кедергілерді азайту мен шаруалардың жер мәселесі туралы дөп басып айтты. Бұл тапсырма ауыл шаруашылығын дамытып, былғары өндірісін жолға қоюға көмек береді деген үміттеміз.

Былтыр фабрикада мұнайшылар мен жұмысшылар үшін 60 мың жұп аяқ киім мен 1000 жұп шәркей тігілді. 700 млн теңгеге жуық пайда тапты. Жаңа жылдан да күтері көп. Қазірдің өзінде 10-ға жуық ірі мұнай компаниясынан тапсырыс келіп түскен. Кәсіпорын күрделі экономикалық кезеңге қарамастан мемлекетке алақан жаймай, отандық өндірістің өрісін кеңейтіп отыр. Себебі, кәсіпорынның ісі өнімді, өнімдері де өтімді.

24.kz